Peygamberlerde Hata ve Eksiklik (Zelle): Sebep Ve Hikmetleri
Peygamberlerde Hata, Yanılma ve Eksiklik (Zelle): Sebep Ve Hikmetleri
PEYGAMBERLERDE ZELLE: SEBEP VE HİKMETLERİ
Peygamberler, Allah’ın elçileri olup insanlara doğru yolu gösteren kutsal şahsiyetlerdir. Ancak İslam, peygamberlerin ilahî varlıklar olmadığını, sadece Allah’ın vahyini insanlara ileten insan olduklarını vurgular.
Peygamberlerde görülen ZELLE (hata), bu gerçeği pekiştiren önemli bir kavramdır.
ZELLE, peygamberlerin ilahlaştırılmalarına engel olma işlevi görür ve onların yalnızca insan olduklarını hatırlatır.
Bu makalede, peygamberlerde ZELLE kavramı, sebepleri, hikmeti ve peygamberlerin ilahlaştırılmalarına engel teşkil etme rolü ele alınacaktır.
1. PEYGAMBERLERDE ZELLE NEDİR?
Kelime anlamı olarak ZELLE (زلة), “hata”, “yanılma” veya “eksiklik” gibi anlamlara gelir.
İslam terminolojisinde peygamberlerde ZELLE, onların bazen yanılabilecekleri, insan olmalarından kaynaklanan hatalar yapabilecekleri anlamına gelir.
Ancak bu, asla ve kat’a peygamberlerin “günah işleyebilecekleri” anlamına gelmez. Peygamberler, Allah’tan aldıkları vahyi eksiksiz bir şekilde iletmekle yükümlüdürler.
Fakat bazen, insan olmaları dolayısıyla, herhangi bir konuda bazı “küçük hatalar” yapabilirler. Bu hatalar, ZELLE olarak adlandırılır ve Allah tarafından bağışlanır.
ZELLE’ ler, insanların peygamberleri, “İlah olarak görmelerine karşı” bir engel teşkil eder. Çünkü bu hatalar, peygamberlerin sadece “İnsan olduklarını ve asla ilahî güçlere sahip olmadıklarını” açıkça gösterir.
2. PEYGAMBERLERDE ZELLENİN SEBEPLERİ
2.1. İnsanî Yönleriyle Peygamberler
Peygamberler, Allah’ın vahyine mazhar en seçkin kulları olmalarına rağmen, yine de insandırlar.
ZELLE’ ler, onların tamamen insan olduklarını gösterir. “Eğer peygamberler hiç hatasız olsalardı”, bu durum onların “ilahlaştırılmalarına” bir zemin hazırlayabilirdi.
İnsanlar, “hatasız olan bir şahsiyeti” bir ilah olarak kabul etmeye eğilimli olabilirler. Ancak PEYGAMBERLERDEKİ ZELLE, onların insan olmalarından kaynaklanan hatalardır ve onları bir “ilah olarak görmeye” yönelik eğilimleri engeller.
Peygamberlerin insan olmaları, onların “sadece birer elçi” olduklarını bize hatırlatır.
İnsanlar, peygamberlerin de hata yapabileceklerini gördüklerinde, onlara karşı “daha gerçekçi bir bakış açısına” sahip olurlar.
Bu da, peygamberlerin sadece “Allah’ın vahyini aktaran insanlar” oldukları gerçeğini pekiştirir.
2.2. Peygamberlerin Örnekliği
Peygamberlerin zelleleri, “insanlara örnek olma” işlevi görür. Peygamberler, yalnızca Allah’ın elçileri değil, aynı zamanda “insana dair en yüksek ahlâkî ve manevî değerlerin” en mükemmel temsilcileridir.
2.3. Peygamberlerin İnsan Olmalarının Gerekliliği
Peygamberlerin insan olmaları, onların elçilik görevlerini daha anlamlı hale getirir. Eğer peygamberler, “mutlak anlamda hatasız” olsalardı, “insanlara örnek olmaları” çok daha zor olurdu.
Çünkü insanlar, “hatasız olan bir şahsiyeti” kendi seviyelerinde bir örnek olarak kabul etmekte zorlanabilirlerdi.
Peygamberlerin “zaman zaman hata yapabilmesi”, insanlara daha yakın olmalarını ve insanlık tecrübelerini anlamalarını sağlar.
3. PEYGAMBERLERDE ZELLENİN HİKMETİ
3.1. İnsanın Zayıflıklarını Anlama
Peygamberlerin zelleleri, onların sadece “Allah’a bağlı olduklarını” değil, aynı zamanda insan olmalarından dolayı “sınırlı olduklarını” da bize gösterir.
İnsan, zayıf bir varlık olarak, bazen yanılabilir. Peygamberlerin bu zelleleri, insanlara, insan olmanın doğal bir sonucu olarak “hata yapabilme durumunun” da farkında olmalarını sağlar.
Bu durum ise, insanları “Tevhide, sabra ve Allah’a olan teslimiyete” yönlendirir.
3.2. Allah’ın Yüceliğini Gösterme
Peygamberlerdeki zelleler, Allah’ın mutlak yüceliğini pekiştirir. Peygamberler hata yapabilirken, Allah her türlü eksiklikten münezzehtir.
Bu da, insanların “yalnızca Allah’a ibadet etmeleri gerektiği” mesajını verir. Peygamberlerin hatalı bir durumdan sonra Allah’a yönelmeleri, Allah’ın bağışlayıcılığı ve rahmetiyle doğru yola yönelmelerini gösterir.
Bu ise, insanların “sadece Allah’a itaat etmeleri gerektiği” anlayışını pekiştirir.
4. PEYGAMBERLERİN İLAHLAŞTIRILMALARINA ENGEL
Peygamberlerdeki zelleler, onları “bir ilah olarak görme” anlayışına karşı çok önemli bir engel teşkil eder.
Eğer peygamberler “hatasız” olsalardı, insanlar onları “ilahlaştırmaya” daha yatkın olabilirdi.
Ancak ZELLE, peygamberlerin “ilahî güçlere” sahip olmadıklarını, yalnızca “Allah’ın elçileri” olduklarını hatırlatır.
İslâm, peygamberlerin ilahlaştırılmasını kesinlikle reddeder.
Peygamberlerin “insan olmaları” ve zaman zaman “hata yapabilmeleri”; onların ilah olmaktan uzak olduklarını ve “yalnızca Allah’a ibadet edilmesi gerektiğini” vurgular.
5. SONUÇ
Peygamberlerde görülen ZELLELER, onların “ilahlaştırılmalarına” engel olan önemli bir unsurdur.
Peygamberlerin hata yapmaları, onların yalnızca Allah’ın elçileri olduklarını ve “ilahî kudretlerden” yoksun olduklarını gösterir.
ZELLELER, peygamberlerin insanlıklarına işaret eder ve onları “aşırı yüceltmek veya ilahlaştırmak” isteyen eğilimlere karşı bir engel oluşturur.
Peygamberlerin hatalarından ders çıkarmak, onlara olan “sevgi ve saygıyı” bizlerde pekiştirirken, aynı zamanda “doğru inanç ve yaşam biçiminin temellerini” de atar.
Peygamberlerin hayatları, “insanların Allah’a yönelmeleri, sabır ve tevekkül ile doğru yolu takip etmeleri” için bir rehberdir.
Hz. Muhammed Aleyhisselam’ın da “en küçük bir zellesinde” hemen uyarılıp düzeltilmesi, Onun bize sağlam yollarla geldiği kesin olan Hadisleri ve Sünnetinin ne kadar önemli ve değerli olduğunu gösterir.
Yazan İsmail ÖZSOY
Tags: