Kulağa Ezan Okuma ve Çocuğa, Bebeğe İsim Verme Keyfiyeti
Kulağa Ezan Okuma ve Çocuğa, Bebeğe İsim Verme Keyfiyeti
Her konuda hayatımıza yön veren, kural ve kaideler koyan Rabbimiz “Bebeğe İsim Verme ve Sonrasındaki Süreç” konusunda da bizi adeta başıboş bırakmamış belli bir keyfiyeti, elçisi Hz. Muhammed Mustafa (sas) vasıtasıyla bize ulaştırmıştır.
Bir anne ve babanın, yeni doğan bebeği üzerindeki ilk hakkı, isimdir. Bu hakkı layığı ile yerine getirmek, güzel bir isim koymak anne baba için elzemdir.
Rasulullah (sas) demiştir ki;
“Siz, kıyamet gününde kendi isimleriniz ve babalarınızın isimleriyle çağrılacaksınız, öyle ise isimlerinizi güzel kılın.” (Ebu Davud, Edeb, 70)
Bir başka rivayette ise Rasulullah (sas)’ in 7 gün içerisinde, çocuğa isim verilmesi gerektiğini” belirtilmiştir:
Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden şöyle rivayet etmiştir:
“Nebi (sas) doğan bir çocuğa yedinci gününde isim verilmesini, ondan eziyetin giderilmesini (saçının tıraş edilmesini) ve Akika kurbanının kesilmesini emretti.” (Tirmizi hadis no: 2832)
Dolayısıyla öncelik, bebeğe yakışır ve güzel bir isim bulmak, belirlemek gerekir. Peki, bebeğin ismi kendisine verilirken ya da bildirilirken nasıl bir yol izlenmeli?
Bu işimizin de yolu yöntemi ölçü ve örnek Rasul Hz. Muhammed (sas)’in Sünneti ile bize ulaşmıştır.
Şu rivayetler dikkatinizi çekmek istiyorum:
Yeni doğan çocuğun sağ kulağına “Ezan” okunmasını, sol kulağına da “Kamet” getirilmesini tavsiye etmiş ve bizzat kendisi, torunu Hz. Hasan’ın sağ kulağına ezan okumuş, sol kulağına da kamet getirmiştir (Beyhakî, Şu‘abu’l-İman, XI, 105-106).
Hz. Ebu Rafi anlatıyor: “Hz. Hasan dünyaya geldi zaman Hz. Peygamber (asm)’in onun kulağına ezan okuduğunu gördüm.” (Ebu Davud, Edep, 107; Tirmizi, Edahi,16; Ahmet b. Hanbel, VI/9, 291)
Yeni doğan bebeğin önce sağ kulağına hafif sesle ezan, sonra sol kulağına da ikamet okumak menduptur (Ebu Davud, Edeb, 108; Tirmizi, Eḍaḥi 17).
Dolayısıyla, bebek dünyaya geldiğinde sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okunarak isminin verilmesi sünnettir.
Bunu özellikle “babasının yapması” öncelikli olandır veya aile büyüklerinden başka birisi de yapabilir.
Ezan / الأذان : sözlükte “Bildirmek, duyurmak, çağrıda bulunmak, ilân etmek” manasında bir masdar, terim olarak ise Farz namazların vaktinin geldiğini, nas ile belirlenen sözlerle ve özel şekilde müminlere duyurmayı ifade eder.
Ezan kelimesi Kur’an-ı Kerim’de bir yerde “Bildiri, ilam” manasında geçerken (Tevbe suresi 3) terim anlamında ezana “Nidâ” kökünün türevleriyle iki ayette (Maide suresi 58; Cuma suresi 9) işaret edilmiştir.
Hadislerde ise ezan kelimesi terim anlamında hem isim olarak hem de çeşitli fiil kalıplarıyla sıkça geçmektedir. (Miftaḥu kunuzi’s-sünne, eẕan md.)
İkamet / الإقامة : (Halk buna kısaca Kamet diyor) ise: sözlükte “Hakkını vererek yapmak, yerine getirmek, doğrultmak, devam ettirmek” gibi anlamlara gelen ikamet (ikame), terim olarak “Farz namazların başlamak üzere olduğunu duyurmak” demektir.
Ezanla namaz vaktinin girdiği bildirilirken, ikametle de namazın kılınmakta olduğu haber verilir.
Bebeğin kulağına ezan okunması için, Okuyacak kişi bebeği kucağına alır. Kıbleye döner ve Besmele çeker.
Sonra bebeğin SAĞ KULAĞINA hafif bir sesle cümle cümle şu şekilde EZAN okur:
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Eşhedû en lâ ilâhe illallah
– Eşhedû en lâ ilâhe illallah
– Eşhedû enne Muhammeden resulullah
– Eşhedû enne Muhammeden resulullah
– Hayya ale-salah, Hayya ale-salah
– Hayya alel-felah, Hayya alel-felah
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Lâ ilahe illallah
Daha sonra bebeğin SOL KULAĞINA hafif bir sesle aşağıdaki gibi, cümle cümle KAMET okunur:
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Eşhedû en lâ ilâhe illallah
– Eşhedû en lâ ilâhe illallah
– Eşhedû enne Muhammeden resulullah
– Eşhedû enne Muhammeden resulullah
– Hayya ale-salah, Hayya ale-salah
– Hayya alel-felah, Hayya alel-felah
– Kad kâmeti’s-salât, Kad kâmeti’s-salât
– Allahu Ekber, Allahu Ekber
– Lâ ilahe illallah
Bebeğin sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okunduktan sonra, sağ kulağına Ona verilen ismi okunur.
Mesela “Senin adın MUS’AB.. ya da Senin adın SUMEYYE..” gibi
Peygamber Efendimiz (sas) isim koyduktan sonra babasının adıyla bebeğe seslenir, (ey Ömer kızı/oğlu … gibi), hayırlı bir gelecek ihsan etmesi için, Rabbine dualar ederdi.
Değerli Müslümanlar
Rasulullah (sas) efendimizin bu Sünnetinin gereğini yerine getirdikten gelin bizlerde annesi, babası, ebesi ya da dedesi olarak mini yavrumuz için şöyle bir dua ya da daha farklı şeyler de ilave edebileceğimiz bir dua edelim:
Ey Rabbim.. Bu yavruyu Salih / Salihalardan eyle. Ona sıhhat ve afiyet içinde hayırlı ömürler ver.
Onu anne ve babası için, ailesi, vatanı, Ümmeti Muhammed ve tüm insanlık için hayırlı bir kişi olmasını nasip et.
Ey Rabbim.. Bu minik yavrumuza Hz. Mus’ab bin Umeyr ve Hz. Sümeyye annemizin Dünya ve Ahiret akıbetini nasip eyle.
Ey şanı yüce Allah’ım.. Bu yavrumuza her zerresi helal olan bol bol rızıklar ver. Onu Cennet nimetleriyle de rızıklandır Allah’ım.
Ey Rabbim bu yavruyu anne ve babasının amel defterini kapatmayanlardan eyle. Ya Rab.. bizlere ve bu yavrumuza, İslam’ın “hakim hakem ve hükümran olduğu” İslami bir Devlette yaşamayı nasip eyle.. Amin Amin Amin.
Bu esnada orada bulunan anne ve babanın da, İbrahim Aleyhisselam’ın oğulları İsmail ve İshak’a bakarken okuduğu şu duayı etmeleri uygun olur kardeşlerim.
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَقَ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعَاء
“Bana bu evladı ihsan eden Allah’a hamd ederim, Şüphesiz Rabbim, duaları işitendir.” (İbrahim suresi 39)
Kardeşiniz Bekir Yetginbal – 10 Ocak 2022
Tags: